အိမ္ရွင္ကိုႏွင္ခ်၍ အိမ္ကိုေမာင္ပိုင္စီးလုိသူမ်ား (ေဆာင္းပါးရွင္ ဦးေစာသိန္း)

သမိုင္းစာမ်က္ႏွာဆိုသည္မွာ အျဖစ္အပ်က္ေျမာက္မ်ားစြာစစ္မွန္ေသာအေျခခံအေၾကာင္း တရားမ်ားျဖင့္ ပည့္ျဖိဳးခိုင္မာေ၀သီေသာ။မတိမ္းမယိုင္ေက်ာက္စာတိုင္ၾကီးဟုဆိုလိုခ်င္ပါသည္၊သမိုင္းကိုလိမ္လည္ေရး

သား၍မရသကဲ့သို႔ သမိုင္းကို ၾကံဖန္ေရးသား သူမ်ားကိုလည္း သမိုင္းတရားခံ အျဖစ္ စြပ္စြဲၾကရမည္သာျဖစ္ေပသည္၊ လိုခ်င္သလို ဆြဲယူေရးသားျပီး။ မလိုအပ္သည့္အခါအျဖစ္မွန္ မ်ားကို ပယ္လႊဲဲေဖ်ာက္ဖ်က္။ မ်က္ကြယ္ျပဳျခင္း။ အဆက္အစပ္မရွိဘဲ။ အေၾကာင္းအရာတစ္ခုမွတစ္ခုသ႔ုိ ခုန္ေက်ာ္ေရးသားျခင္းမ်ားသည္ကား အတၱစြဲသမားမ်ား၏ လုပ္ၾကံဖန္တီးမွဳသာျဖစ္သည္၊ ယင္းကို သမိုင္းဟုေျပာရ ေလာက္ေအာင္အဆင့္မရွိ ေသာ။ အေျခအျမစ္မရွိေသာ။ အဓိပၸါယ္မဲ့လုပ္ရပ္ဟု မုခ်ယံုၾကည္ ၾကရမည္ျဖစ္သည္၊

  လူ။သတၱ၀ါႏွင့္တိရိစၧာန္ အမ်ဳိးမ်ဳိးတို႔႔ကား တိက်ေသာအမည္ရင္းတစ္ခုစီ အသီးသီး ရွိၾကစျမဲ ျဖစ္သည္၊ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာၾကီးျမင့္ ၾကာရွည္လာျပီးမွ ငါ့အမည္ကား “A” မဟုတ္ပါ။ “B”  သာလွ်င္ျဖစ္သည္ဟု အမ်ားျပည္သူထံေၾကြးေၾကာ္ေတာင္းဆိုငိုေၾကြးေနရပါလ်ွင္။ ထိုအမည္နာမ မစစ္ ျမစ္သူ၏ အေၾကာင္းဇစ္ျမစ္ကို ၾကားသူတိုင္းက၀ိုင္းဟား။ ရယ္ေမာၾကမည္သာျဖစ္သည္၊ ၾကားသူတိုင္းကလည္း မင္းမိဘကိုေတြ‹ေအာင္ရွာျပီး သြားေမးလိုက္ပါလား ဟုသာအေျဖေပးၾကရလိမ့္မည္၊စာေရးသူ ေမြးကတည္းကစျပီး စစ္ေတြ ဒီဂရီေကာလိပ္ ၏တတိယႏွစ္သင္ၾကားခ်ိန္ (၁၉၈၈)ခုႏွစ္ထိ ေတြ႔ဖူးၾကံဳဖူးခဲ့ရေသာ မူဆလင္စာသင္ဘက္မ်ားထံမွ စကားၾကံဳတိုင္း ၾကားဖူးခဲ့ရသည္မွာ “က်ြန္ေတာ္ ရို႔ ကုလားပါ” ဟူ၍သာျဖစ္သည္၊

     ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ ဒီမုီကေရစီအေရးေတာ္ပံုျပီးေနာက္။ ဘဂၤလားေဒ့ခ်္-ျမန္မာ နယ္စပ္ကို ေရာက္ လာခဲ့ရာ မၾကားဖူးေသာ။ အသစ္အဆန္း“ရိုဟင္ဂ်ာ” ဆိုသည့္ လူမ်ိဳးအမည္တစ္ခုကို အံ့ၾသဖြယ္ ၾကားဖူးလာခဲ့ရသည္၊ထိုစဥ္က်မွ ငယ္စဥ္ကၾကားဖူးခဲ့ေသာ။ႏွစ္စဥ္ႏွစ္တိုင္း ရြာသို႔လာျပီး စပါးအငွား ရိတ္သူ “ရြင့္ဂ်ာကုလား” ဆိုသူမ်ားကို ေျပးသတိရမိသည္၊ အဖိုးသ်ွင္။ အေဘာင္သ်ွင္တုိ႔ ယင္းအခ်ိန္က ေျပာျပခ်က္အရ။ ထိုရြင့္ဂ်ာ ကုလားမ်ားမွာ။ ေရေျမျခားဘဂၤလားတိုင္းျပည္မွ ႏွစ္စဥ္ ႏွစ္တိုင္းပင္။ ရခိုင္ျပည္သို႔လာေရာက္ျပီး။ စပါးအငွားရိတ္သိမ္းၾကသူမ်ားျဖစ္ေၾကာင္း ၾကားဖူးနား၀ ရွိခဲ့ ဖူးပါသည္၊ သူတို႔၏ ရိုးရာ။ ဘာသာ။ ယဥ္ေက်းမွဳ။ ရုပ္ရည္ပံုပန္းအရ။ ယင္းရြင့္ဂ်ာ စပါးရိတ္ ကုလားမ်ားကို တိုင္းတပါးမွာ ေပါက္စိုင္ပင္က်၀င္ေရာက္ အလုပ္လာလုပ္ၾကသူမ်ားအျဖစ္သာ နားလည္ခဲ့ရဖူးပါသည္၊“ရြင့္ဂ်ာ”ဆိုသည္မွာ“အေျခအျမစ္မဲ့သူ”ဟူ၍ႈ အဓိပၸါယ္သက္ေရာက္ျပီး“နယ္ေျမအတည္တက်မရွိျခင္း” ကုိဆိုလိုေၾကာင္းႏွင့္ “ကုလား”ဆိုသည္မွာကား။ ႏုိင္ငံ ရပ္ျခားတိုင္း တစ္ပါး။ ေရျခားေျမျခားေဒသတစ္ခုခုမွ ေရာက္ရွိလာသူမ်ားကို ဆိုလုိေၾကာင္း ၾကားဖူးခဲ့ေပသည္၊ ထုိ႔ေၾကာင့္ယင္း “ရြင့္ဂ်ာကုလား” မ်ားမွာ တိုင္းတစ္ပါးမွ ၀င္ေရာက္လာၾကေသာ နယ္ေျမအတည္ တက်မရွိသူမ်ားအျဖစ္ သေဘာေပါက္ခဲ့ရဖူးပါသည္၊ေတာ္လွန္ေရးခရီးရွည္မွာေေလ်ွာက္လွမ္းရင္းျဖင့္ ထိုရိုဟင္ဂ်ာအမည္ခံ ရြင့္ဂ်ာ ကုလားေခါင္း ေဆာင္မ်ား ႏွင့္ လည္းတစ္ခါတရံေတြ႔ဆံု စကားၾကံဳဖူးခဲ့ပါသည္၊ သူတို႔၏ အယူအဆမွာ သမိုင္း အဆက္ဆက္က ရိုဟင္ဂ်ာ မင္းဆက္ေပါင္းမ်ားစြာရခိုင္ျပည္ကို စိုးစံခဲ့ဖူးၾကျပီး။ မင္းဆက္သက္ေသ ေငြဒဂၤါးမ်ားစြာက သက္ေသထူ လ်က္ရွိ ေၾကာင္း ေျပာျပခဲ့ၾကသည္ကို နားေထာင္ခဲ့ဖူးသည္၊ မၾကားစဖူး ျဖစ္၍။ မုသ၀ါဒါဟူ၍သာ မွတ္ယူခဲ့ရသည္၊ ေလ့လာေတြ႔ရွိခဲ့ရသမ်ွဆိုပါမူ ရခိုင္မင္းဆက္အခ်ဳိ႔တို႔.အိမ္နီးခ်င္း မိတ္ဖက္ေပါင္းေဖာ္ ပီသျခင္းဆိုသည့္ န္႔ရွင္းေသာအေလးထားအသိမွတ္ျပဳျခင္းမ်ားကို။လူတခ်ိဳ႔က အာရပ္စာျဖင့္ေရးထိုးသုံုးစြဲေသာ ရခိုင္ဒဂၤါးမ်ားမွာ။မူဆလင္မင္းမ်ား၏ သမိုင္းအေမြအႏွစ္ အျဖစ္၄င္း။မူဆလင္အမည္ခံခဲ့ၾကသည့္ ရခိုင္မင္းမ်ားအား မူဆလင္မင္း မ်ား အျဖစ္၄င္း၊ ထိုမင္းမ်ား သည္ပင္လ်ွင္ ရိုဟင္ဂ်ာ အမည္ခံၾကသည့္ ရြင့္ဂ်ာကုလားလူမ်ဳိးမ်ားျဖစ္ခဲ့ၾကသေယာင္။ အၾကံအဖန္ ထုတ္ေနၾကသည္ကို အံ့ၾသဖြယ္ရာ ေတြ႔ရွိလာခဲ့ရသည္၊သို႔ေသာ္ ေဖာ္ျပပါ မင္းဆက္မ်ားသည္ကား ဗုဒၶဘာသာ။ ာသနာထြန္းကားစည္ပင္ေရးအတြက္။ ေက်ာင္းကန္။ ေစတီ။ ပုထိုး။ ဘုရားဌာပနာ တည္ေဆာက္ ျခင္း အမွဳမ်ားကိုသာျပဳခဲ့ၾကျပီး ဗလီမသိတ္ တည္ေဆာက္၍ အစၥလင္(မ္)ဘာသာ စည္ပင္ေရးလုပ္ငန္းမ်ား ေဖာ္ထုတ္ခဲ့ၾကသည္ကိုကား တစိုးတစိမ်ွမေတြ‹ရွိခဲ့ရေခ်၊ ရခိုင္သမိုင္း ၃၃၂၅ ဘီစီ မွသည္ ၁၇၈၄ ေအဒီထိတိုင္ သမိုင္းစာမ်က္ႏွာမ်ားက သက္ေသထူလ်က္ရွိေၾကာင္းအတိအလင္း ေတြ႔ျမင္ၾကရမည္သာျဖစ္ေပသည္။

 သကၠရာဇ္ ၃၃၂၅ ဘီစီ မွ ၁၇၈၄ ေအဒီထိ ရခိုင္သမိုင္းတြင္ မည္သည့္ရိုဟင္ဂ်ာေခၚ သမိုင္းပညာရွင္ တစ္ဦးတစ္ေယာက္၏.မွတ္တမ္းမွတ္ရာကုိမ်ွ မေတြ႔ရွိခဲ့ရေခ်၊ေခတ္သစ္ေပၚ သမိုင္းေလ့လာသူဆိုသူမ်ားကသာ ပြဲလန္႔တုန္းဖ်ာခင္းအယူျဖင့္။ျမန္မာျပည္ စစ္အစိုးရအား ႏိုင္ငံတကာဖိအားေပးမွဳမ်ားအေပၚ အခြင့္ေကာင္းယူ၍ လိုအပ္သည့္အခါ။ လိုအပ္သလို ရွဳပ္ေထြးေပြလီစြာေရးသားေဖာ္ျပေနၾကသည္ကို သမိုင္းအျဖစ္ ရြင့္ဂ်ာ ကုလား မ်ားက ဖန္တီးယူေနၾကသည္။

ျျပည့္စံုေသာ သမိုင္းမရွိဘဲ။ လူမ်ဳိးမရွိႏိုင္။ လူမ်ဳိးမရွိလ်ွင္ ဘာသာ။ သာသနာလည္း ရွိႏိုင္လိမ့္ မည္မ ဟုတ္ေခ်၊ထုိနည္းတူ စာေပ။ ယဥ္ေက်းမွဳ။ အႏုပညာ ဆိုသည္ကိုလည္း သမိုင္းမရွိသူမ်ား ရွာေတြ႔ႏိုင္ၾက လိမ့္မည္မဟုတ္ေခ်၊အာရ္ဗီစာကုိ ရခိုင္ဘုရင္မင္း အဆက္ဆက္ကရွိႏွင့္ခဲ့ေသာ ရြင့္ဂ်ာကုလားစာဟု ကမၻာကိုေၾကာ္ျငာထည့္ႈလည္း အမ်ားသူငါတို႔က ယံုၾကည္ႏိုင္ၾက လိမ့္မည္မဟုတ္ေခ်။

လူမ်ဳိးတစ္မ်ဳိး. သမိုင္းစဥ္ဆက္႔ ျဖစ္ပ်က္မွဳမ်ားစြာကို ေတြ႑ရွိၾကရမည္ျဖစ္သည္၊ ပညာေရး။ က်န္းမာ ေရး။ လူမူေရး။ႏုိင္ငံေရးႏွင့့္ အားလံုးေသာ ျဖစ္ေပၚတိုးတက္ေရးစသည့္ လုပ္ငန္းတာ၀န္မ်ားကို။ မ်ဳိးဆက္သစ္မ်ားက လက္ဆင့္ကမ္းသယ္ယူခဲ့ၾကသည္ကို စဥ္ဆက္မျပတ္ေသာ သမိုင္းစာမ်က္ႏွာမ်ားက သက္ေသထူျပၾကသည္၊ထိုအေၾကာင္းအရာမ်ားကို အေျခခံ၍ ရြင့္ဂ်ာကုုလား“ရိုဟင္ဂ်ာ”ဆိုသူမ်ား၏ ျဖစ္အင္ကို လည္း ဆန္းစစ္ၾကည့္သင့္သည္၊ လူသားတိုင္းက အမ်ဳိးကိုခ်စ္ၾကသည္မွာ သဘာ၀တရားပင္ျဖစ္သည္၊ လြတ္လပ္ေသာ လူမ်ဳိးတစ္မ်ဳိး ျဖစ္ ၀င့္ထယ္စြာေနလိုၾကသည္သာျဖစ္သည္၊တုိင္းျပည္ႏွင့္ လူမ်ဳိ္းအတြက္ အသက္စေတးတိုက္ပြဲ၀င္ၾကသည္၊ အကယ္၍သာ ရြင့္ဂ်ာကုလား“ရုိဟင္ဂ်ာ”အမည္ခံမ်ားကသာ ရခိုင္ျပည္႔ထီးစိုးနန္းစံေနခဲ့ဖူးပါမူ။ေအာက္ေဖာ္ျပပါႏွဳိင္းယွဥ္ခ်က္မ်ားျဖင့္ ဆန္းစစ္ၾကည့္ၾကရမည္ျဖစ္

ေပသည္၊

 (က) ၁၇၈၄ ခုႏွစ္ ရခုိင္ဘုရင့္ႏုိင္ငံေတာ္ကို ဗမာဘုရင္ေမာင္၀ိုင္း ၀င္ေရာက္သိမ္းပိုက္၍ ရခို္င္တစ္မ်ဳိးသားလံုး ကြ်န္သေပါက္ဘ၀သို႔ ေရာက္ခဲ့ၾကရစဥ္က ရြင့္ဂ်ာကုလား “ရုိဟင္ဂ်ာ” စစ္တပ္ ဟူ၍ ရခို္င္ျပည္လြတ္ေျမာက္ေရး စစ္ဆင္ေရးတစ္စံုတစ္ရာကို ရခိုင္သမိုင္း႔ ေတြ႔ရွိႏုိင္ျခင္းမရွိေပ၊ ထိုလူမ်ဳိး. လြတ္လပ္ေရးတိုက္ပဲြ႔ ပါ၀င္မွဳ ဆံုးရွဳံး နစ္နာ မွဳ ဟူ၍လည္းမေတြ‹ရွိရေခ်၊ အမ်ဳိးဘာသာမတူျငားေသာ္လည္း ႏိုင္ငံပို္င္ မဟာျမတ္မုနိ ဗုဒၶရုပ္ပြါးေတာ္ကို ဗမာနယ္ခ်ဲ႔မင္းတို႔ အတင္းအဓမၼ ယူေဆာင္ခဲ့ၾကစဥ္ကလည္း ထုိကုလားတို႔၏ အသိစိတ္ဓါတ္ျဖင့္ ဆန္႔က်င္ေတာ္လွန္ မွဳျပဳခဲ့ၾကသည္ လည္း မရွိခဲ့ေခ်၊ ရခိုင္အမ်ဳိးသားတို႔ ေသြးေခ်ာင္းစီးခဲ့ၾကရသည္။အသက္ ႏွင့္အိုး။ အိမ္ ပိုင္ဆိုင္မွဳ မ်ား ဆံုးရွဳံံးခဲ့ၾကရသည္၊ အသိပညာရွင္။ အတတ္ပညာရွင္မ်ားလက္လြတ္ေပး ခဲ့ၾကရသည္၊လူအခြင့္အေရး ေပါင္း စံုကို  ခ်ဳိးေဖာက္ခံခဲ့ၾကရသည္၊ သို‹ေသာ္ ထို္ကုလားမ်ား. မွတ္တမ္းတစ္စံုတရာကိုမွ် မည္သည့္ သမိိုင္းစာမ်က္ႏွာ ကမွ ေထာက္ျပမူမရွိေပ၊ရခုိင္စစ္သည္ၾကီး ဗိုလ္ခ်င္းပ်ံ က်ဆံုးရသည္ထိတုိင္ ဗမာဆန္႔က်င္ေရး တုိက္ပြဲေပါင္း ေျမာက္မ်ားစြာ မည္သည့္ ရြင့္ဂ်ာကုလား ဦးေဆာင္ပါ၀င္ပူးေပါင္းမွဳ ကိုမွ် ရခိုင္သမိုင္း၌ မေတြ႔ရသည္မွာ ျငင္းစရာ မရွိေခ်။

သမုိင္း အစဥ္အလာ အရ ရခိုင္အပါအ၀င္ ျမန္မာတုိင္းရင္းသားမ်ား လြတ္လပ္ေရးတုိက္ပြဲ ကာလ ေတြ႔ရပုံ

 (ခ) ၁၈၂၆ ခုႏွစ္မွ ၁၉၄၂ ခုႏွစ္ထိတိုင္ ရခိုင္ျပည္အပါအ၀င္ ဗမာျပည္တစ္ခုလံုး။ အဂၤလိပ္ မ်က္ႏွာျဖဴမ်ားလက္ ေအာက္ ကြ်န္သေပါက္ဘ၀သို႔ က်ေရာက္ခဲၾကရစဥ္က ျဗိတိသွ်ဆန္႔က်င္ေရး။ ဗမာျပည္။ ရခိုင္ျပည္လြတ္လပ္ေရး႔ ရခိုင္ျပည္ကို စိုးစံခဲ့သည္ဆိုသည့္ မည့္သည့္ကုလားရြင့္ဂ်ာ “ရုိဟင္ဂ်ာ” ဆိုသူတို႔၏ လွဳပ္ရွားမွဳကိုမွ် မေတြ႔ရွိခဲ့ရေပ၊ ျမန္မာျပည္ လြတ္လပ္ေရး၏ မီးရူးတန္ေဆာင္ ရခိုင့္အမ်ဳိးသား ဆရာေတာ္ ဦးဥတၱမကဲ့သို႔ေသာ ေခါင္းေဆာင္ ေတာ္ၾကီးမ်ား. မ်က္ႏွာျဖဴ ဆန္႔က်င္ေရး။ ျမန္မာျပည္လြတ္လပ္ေရးတိုက္ပြဲကို တစ္ႏိုင္ငံလံုးအတုိုင္းအတာအရ ဦးေဆာင္တိုက္ပြဲ ၀င္ခဲ့ၾကစဥ္က “ရုိဟင္ဂ်ာ” အမည္ခံလိုၾကသူမ်ားဘယ္ျခံဳၾကားမွာ ေရွာင္ ပုန္း ေန ခဲ့ၾကသည္ကို မေျပာျပတတ္ပါ၊

(ဂ) ၁၉၄၂ ခုႏွစ္မွသည္ ၁၉၄၅ ခုႏွစ္ ကာလအတြင္း။ ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္လက္ေအာက္ ရခိုင္ျပည္ အပါအ၀င္ ဗမာျပည္ၾကီး တစ္ခုလံုးလူမ်ဳိးေပါင္းစံု ဘာသာေပါင္းစံုတို႔ ညွင္းပန္းႏွိပ္စက္ျခင္းမ်ဳိးစုံကို သဲထိပ္ဖြယ္ရာ ခံစား ခဲ့ၾက ရသည္၊ ရခုိင္အမ်ဳိးသားမ်ား. မ်ဳိးခ်စ္စိတ္ ထက္သန္ျပည့္၀မွဳတို႔ေၾကာင့္ ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္ေတာ္လွန္ေရးကို ရခိုင္ျပည္  မွ စတင္၍ ရခို္င္အမ်ဳိးသားတုိ႔က တြန္းလွန္တိုက္ပဲြ၀င္ခဲ့ၾက သည္္မွာ ျမန္မာ့သမိုင္းတြင္ ထင္ရွားလြန္းလွသည္၊ သို‹ေသာ္ ဘဂၤလီမူဆလင္ “ရုိဟင္ဂ်ာ” ဆိုသူမ်ား ၏ သမိုင္းကိုကားတစ္စိုးတစ္စိမွ် ရွာမေတြ႔ႏိုင္ေခ်၊

(ဃ) ၁၉၄၅-၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ဒုတိယအၾကိမ္ေျမာက္ ဗမာျပည္ ျဗိတိသွ်လက္ေအာက္ က်ေရာက္ခဲ့သည္၊ ဗမာအာဇာ နည္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းေခါင္းေဆာင္ေသ GCBA, BIA, AFPFL စသည့္ အသင္းအဖြဲ႔။ စစ္တပ္ ႏွင့္ႏိုင္ငံေရးပါတီတို႔ေပၚေပါက္လာခဲ့ျပီး၁၉၄၈ ခုႏွစ္တြင္ ျမန္မာျပည္လြတ္လပ္ေရးကို ျဗိတိသွ် လက္ေအာက္မွ အရယူႏိုင္ခဲ့ၾကသည္၊ သို‹ေသာ္ လြတ္လပ္ေရးဗိသုကာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကားရြင့္ဂ်ာကုလားမ်ားတို႔အား“ရိုဟင္ဂ်ာ”အမည္ျဖင့္အသိမွတ္ျပဳ ေရးကိုလည္းေကာင္း ပင္လံုညီလာခံသို႔တက္ ေရာက္ရန္ ဖိတ္ၾကား ခဲ့ဖူးသည္ ကိုလည္းေကာင္း မၾကားဖူး။ မဖတ္ဖူးသည္မွာ ယေန႔တိုင္ပင္ ျဖစ္သည္။

ဦးေစာသိန္း၁။၈။၀၉